CẤU TRÚC VÀ TÍNH ĐẶC
TRƯNG CỦA NST: CƠ SỞ VẬT CHẤT CỦA HIỆN TƯỢNG
DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ Ở CẤP ĐỘ TẾ BÀO
I. CẤU TRÚC VÀ TÍNH
ĐẶC TRƯNG CỦA NST
1. Khái niệm NST
NST là thể vật chất di truyền tồn tại
trong nhân tế bào bị bắt màu bằng thuốc nhuộm kiềm tính, có số lượng, hình
dạng, kích thước, cấu trúc đặc trưng: NST có khả năng tự nhân đôi, phân li, tổ
hợp ổn định qua các thế hệ.
2.Cấu trúc của NST
- Ở
virut, thể ăn khuẩn, NST chỉ là một phân tử ADN trần. Ở sinh vật có nhân, NST cấu
trúc phức tạp.
- Sau khi
nhân đôi mỗi NST có 2 cromatit, mỗi cromatit có 1 sợi phân tử ADN mà có một nửa
nguyên liệu cũ và một nửa nguyên liệu mới được lấy từ môi trường tế bào. Các
cromatit này đóng xoắn cực đại ở kì giữa nên chúng có hình dạng và kích thước
đặc trưng. Mỗi NST có 2 cromatit đính nhau ở tâm động tại eo thứ nhất. Một số
NST còn có eo thứ 2 là nơi tổng hợp rARN. Các rARN tích tụ lại tạo nên nhân
con. Lúc bước vào phân bào, NST ngừng hoạt động, nhân con lại tái hiện.
- NST có
nhiều hình dạng khác nhau: hình hạt, hình que, hình chữ V, hình móc. Ở một số
loài sinh vật trong vòng đời có trải qua giai đoạn ấu trùng có xuất hiện các
NST với kích thước lớn hàng nghìn lần gọi là NST khổng lồ (như ở ấu trùng ruồi
giấm và các loài thuộc bộ 2 cánh). Điển hình là NST có hình chữ V với 2 cánh
kích thước bằng nhau hoặc khác nhau. Chiều dài của NST từ 0,2 đến 50 μm, chiều
ngang 0,2 đến 2 μm.
- NST
được cấu tạo bởi ADN và protein. Phân tử ADN quấn quanh khối cầu protein tạo
nên nucleoxom. Mỗi nucleoxom gồm 8 phân tử protein histon tạo nên khối hình cầu
dẹt phía ngoài được bao bọc bởi 1 vòn xoắn ADN khoảng 146 cặp nucleotit. Các
nucleoxom nối với nhau bằng các đoạn ADN và một protein histon H1. Mỗi đoạn có
khoảng 15 – 100 cặp nucleotit. Tổ hợp ADN với histon trong chuỗi nucleoxom tạo
thành sợi cơ bản có chiều ngang 100 Ǻ, sợi cơ bản cuộn xoắn thứ cấp tạo nên sợi
nhiễm sắc có chiều ngang 250 – 300 Ǻ. Sợi nhiễm sắc tiếp tục đóng xoắn tạo nên
ống rỗng với bề ngang 2000 Ǻ, cuối cùng hình thành cromatit có đường kính tới
6000Ǻ.
- Do có
cấu trúc xoắn cuộn như vậy nên chiều dài của NST đã được rút ngắn 15000 – 20000
lần so với chiều dài phân tử ADN, NST dài nhất của người chứa phân tử ADN dài
82 mm, sau khi xoắn cực đại ở kì giữa chỉ dài 10 μm. Sự thu gọn cấu trúc không gian
như thế thuận lợi cho sự phân li, tổ hợp các NST trong chu kì phân bào.
3. Tính đặc trưng của
NST
Mỗi loài
sinh vật đều có bộ NST đặc trưng:
- Đặc
trưng về số lượng, hình dạng, kích thước và cáu trúc. Ở những loài giao phối,
tế bào sinh dưỡng mang bộ NST lưỡng bội (2n), NST tồn tại thành cặp tương đồng,
trong đó một NST có nguồn gốc từ bố, một NST có nguồn gốc từ mẹ. Tế bào giao tử
chứa bộ NST đơn bội.
Ví dụ: Ở
người 2n = 46, n = 23; Ở ngô 2n = 20, n
= 10; Ở lúa 2n = 24, n = 12;
Ở đậu Hà
Lan 2n = 14, n = 7…
- Đặc
trưng bởi số lượng, thành phần, trình tự phân bố các gen trên mỗi NST.
- Đặc
trưng bởi các tập tính hoạt động của NST tái sinh, phân li, tổ hợp, trao đổi
đoạn, đột biến về số lượng, cấu trúc NST.
Nên tham khảo
Mỗi ngày mở ra học 1 lần, kiên trì sẽ thành công
Nếu thấy hay và có ích, hãy Share cho bạn bè cùng học
Giới tính, Sinh học, HSG sinh học, Sinh học, SInh học 12, Lớp 12, Ôn thi, Ôn thi THPT Quốc gia, Bài tập Sinh học, Giải bài tập Sinh học,
#BNB #BSC #claim #airdrop #bnb #cake #smartchain #airdropclaim #airdropclaimtoken #airdropclaimtamil #airdropclaimsinhala #airdropclaimcheck #airdropclaimfree #booyahappairdropclaim #1inchairdropclaim #coinmarketcapairdropclaim #freefireairdrop #claimairdroptokens #claimairdropfree #claimairdrops #claimairdroptrustwallet #claimairdropspa #claimairdropmetamask #claimairdropbsc#claimairdropbinance; #chung khoan; # mo tai khoan chung khoan; # mo tai khoan chung khoan online; # giao dich chung khoan; # chung khoan MBS; #MBS; #Đào coin; #đào coin bằng điện thoại;#BTC;#Bitcoin;#Tiền điện tử; # Tiền ảo
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment