(Sangkiengiaovien.com) TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG HSG LỚP 9: PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI-CHỦ ĐỀ 1: LIÊN XÔ TỪ
SAU 1945 -> ĐẦU NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỶ XX
1. Những thành tựu chủ yếu của Liên Xô trong công cuộc
xây dựng CNXH từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến những năm 70 của TK XX.
a. Bối cảnh lịch sử:
Sau
chiến tranh thế giới thứ hai, tuy là nước thắng trận, nhưng Liên Xô bị chiến
tranh tàn phá nặng nề về người và của... bên cạch đó còn phải làm nhiệm vụ giúp
đỡ các nước XHCN anh em và phong trào cách mạng thế giới. Bên ngoài, các nước
đế quốc - đứng đầu là Mỹ tiến hành bao vây về kinh tế, cô lập về chính trị,
phát động "chiến tranh lạnh", chạy đua vũ trang, chuẩn bị một cuộc
chiến tranh nhằm tiêu diệt liên Xô và các nước XHCN.
Tuy
vậy, Liên Xô có thuận lợi: có được sự lãnh đạo của ĐCS và Nhà nước Liên Xô,
nhân dân Liên Xô đã lao động quên mình để xây dựng lại đất nước.
b. Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến
những năm 70 của TK XX, Liên Xô đạt được nhiều thành tựu to lớn về mọi mặt. Cụ
thể:
- Công cuộc khôi phục kinh tế (1945 - 1950):
Hoàn thành kế hoạch 5 năm (1945 - 1950)
trong 4 năm 3 tháng. Nhiều chỉ tiêu vượt kế hoạch.
Đến năm 1950, tổng sản lượng công nghiệp
tăng 73% so với trước chiến tranh. Nông nghiệp vượt mức trước chiến tranh.
Năm 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử,
phá thế độc quyền hạt nhân của Mĩ.
- Từ năm 1950, Liên Xô thực hiện nhiều kế
hoạch dài hạn nhằm tiếp tục xây dựng CSVC - KT của CNXH và đã thu được nhiều
thành tựu to lớn:
Về công nghiệp: bình quân công nghiệp
tăng hàng năm là 9,6%. Tới những năm 50, 60 của TK XX, Liên Xô trở thành cường
quốc công nghiệp đứng thứ hai thế giới sau Mỹ, chiếm khoảng 20 % sản lượng công
nghiệp thế giới. Một số ngành công nghiệp đứng đầu thế giới: Vũ trụ, điện,
nguyên tử…
Về nông nghiệp: có nhiều tiến bộ vượt
bậc.
Về khoa học - kĩ thuật: phát triển
mạnh, đạt nhiều thành công vang dội: năm
1957 Liên Xô là nước đầu tiên phóng thành công vệ tinh nhân tạo vào quỹ đạo
trái đất, mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người. Năm 1961 Liên Xô
lại là nước đầu tiên phóng thành công con tàu vũ trụ đưa nhà du hành Ga-ga-rin
bay vòng quanh trái đất.
Về Quân sự:, Liên Xô đã đạt được thế
cân bằng chiến lược về quân sự nói chung, hạt nhân nói riêng so với Mĩ và
phương Tây.
Về Đối ngoại: thực hiện chính
sách đối ngoại hoà bình, tích cực ủng hộ phong trào cách mạng thế giới và các
nước xã hội chủ nghĩa.
Sau khoảng 30 năm tiến hành khôi phục kinh
té, Đất nước Liên Xô có nhiều biến đổi, đời sống nhân dân được cải thiện, xã
hội ổn định, trình độ học vấn của người dân không ngừng được nâng cao.
c. Ý nghĩa:
Uy tín và địa vị quốc tế của Liên Xô được đề
cao, Liên Xô trở thành trụ cột của các nước XHCN, là thành trì của hoà bình, là
chỗ dựa cho phong trào cách mạng thế giới.
Làm đảo lộn toàn bộ chiến lược toàn cầu phản
cách mạng của đế quốc Mỹ và đồng minh của chúng.
2. Quá trình
khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết.
a . Bối cảnh lịch sử:
Năm 1973, thế giới lâm vào cuộc khủng hoảng
dầu mỏ. Để thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng, các nước tư bản đã tìm cách cải cách
về kinh tế, thích nghi về chính trị, nhờ đó thoát ra khỏi khủng hoảng. Tuy
nhiên, ban lãnh đạo Đảng và Nhà nước Liên Xô đã chậm trễ trong việc đề ra cải
cách cần thiết nên bước sang những năm 80 của thế kỉ XX, nền kinh tế Liên Xô
ngày càng lún sâu vào tình trạng khó khăn, trì trệ, khủng hoảng.
Năm 1985, Goóc-ba-chốp lên nắm quyền lãnh
đạo Đảng và Nhà nước Xô Viết và tiến hành cải tổ. Cuộc cải tổ được tuyên bố như
một cuộc cách mạng nhằm sửa chữa những sai lầm trước kia, đưa đất nước thoát
khỏi khủng hoảng và xây dựng một CNXH theo đúng bản chất và ý nghĩa nhân văn đích
thực của nó.
b. Nội dung công cuộc cải tổ:
Về
chính trị - xã hội: thực hiện chế độ Tổng thống nắm mọi quyền lực, thực
hiện đa nguyên về chính trị, xoá bỏ chế độ một đảng, tuyên bố dân chủ và công
khai mọi mặt.
Về kinh
tế: đưa ra nhiều phương án nhưng chưa thực hiện được gì. Kinh tế đất nước
vẫn trượt dài trong khủng hoảng.
c.
Kết quả:
Công cuộc cải tổ gặp nhiều khó khăn, bế tắc.
Suy sụp kinh tế kéo theo suy sụp về chính trị. Chính quyền bất lực, tình hình
chính trị bất ổn, tệ nạn xã hội tăng, xung đột sắc tộc luôn xảy ra, nội bộ Đảng
Cộng sản Liên Xô chia rẽ...
Ngày 19 tháng 8 năm 1991, một cuộc đảo chính
nhằm lật đổ Tổng thống Goóc-ba-chốp nổ ra nhưng thất bại, hệ quả là Đảng Cộng
sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động, Chính phủ Xô Viết bị giải tán, 11 nước Cộng
hoà tách khỏi Liên bang Xô Viết, thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập
(SNG). Ngày 25 tháng 12 năm 1991, Tổng thống Goóc-ba-chốp từ chức, chế độ XHCN
ở Liên Xô bị sụp đổ.
d. Nguyên
nhân sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
+ Đã xây
dựng mô hình CNXH chứa đựng nhiều khuyết tật và sai sót, không phù hợp với quy
luật khách quan trên nhiều mặt: kinh tế, xã hội, thiếu dân chủ, thiếu công
bằng.
+ Chậm sửa đổi trước những biến động của
tình hình thế giới. Khi sửa chữa, thay đổi thì lại mắc những sai lầm nghiêm
trọng: rời bỏ nguyên lý đứng đắn của CN Mác-Lênin.
+ Những sai lầm, tha hoá về phẩm chất chính
trị, đạo đức của một số nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nước ở một số nước XHCN đã làm
biến dạng CNXH, làm mất lòng tin, gây bất mãn trong nhân dân.
+ Hoạt động chống phá CNXH của các thế lực
thù định trong và ngoài nước.
Đây
chỉ là sự sụp đổ của một mô hình CNXH chưa khoa học, chưa nhân văn, là một bước
lùi của CNXH chứ không phải là sự sụp đổ của lý tưởng XHCN của loài người. Ngọn
cờ của CNXH đã từng tung bay trên khoảng trời rộng lớn, từ bên bờ sông En-bơ
đến bờ biển Nam Hải rồi vượt trùng dương rộng lớn đến tận hòn đảo Cu-Ba nhỏ bé
anh hùng. Ngọn cờ ấy tuy có dừng tung bay ở bầu trời Liên Xô và một số nước
Đông Âu nhưng dồi sẽ lại tung bay trên nhiều khoảng trời mênh mông xa lạ: Bầu
trời Đông Nam Á, bầu trời châu Phi, Mỹ La-tinh và ngay cả trên cái nôi ồn ào,
náo nhiệt của CNTB phương Tây… Đó là ước mơ của nhân loại tiến bộ và đó cũng là
quy luật phát triển tất yếu của lịch sử xã hội loài người.
Nếu thấy bài viết có ích, hãy bấm nút Like, Share để chia sẻ cho mọi người tham khảo bạn nhé
Kiến thức, Kiến thức THCS, Lịch sử, Lịch sử 9, Lớp 9, Trắc nghiệm, Trắc nghiệm lịch sử, Trắc nghiệm lịch sử 9,
(Kiến thức Lịch sử lớp 9 - Dành cho ôn thi HSG Lịch sử lớp 9 và ôn thi vào lớp 10 môn lịch sử)
Có thể bạn quan tâm
#BNB #BSC #claim #airdrop #bnb #cake #smartchain #airdropclaim #airdropclaimtoken #airdropclaimtamil #airdropclaimsinhala #airdropclaimcheck #airdropclaimfree #booyahappairdropclaim #1inchairdropclaim #coinmarketcapairdropclaim #freefireairdrop #claimairdroptokens #claimairdropfree #claimairdrops #claimairdroptrustwallet #claimairdropspa #claimairdropmetamask #claimairdropbsc#claimairdropbinance; #chung khoan; # mo tai khoan chung khoan; # mo tai khoan chung khoan online; # giao dich chung khoan; # chung khoan MBS; #MBS; #Đào coin; #đào coin bằng điện thoại;#BTC;#Bitcoin;#Tiền điện tử; # Tiền ảo
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment