2. Yêu cầu về kiến thức
-
HS hiểu và viết theo nhiều cách song phải bám sát văn bản để làm sáng tỏ luận
đề :
a. Mở bài
-
Giới thiệu chung về nhà thơ Thanh hải và những nét chính về bài thơ ‘ Mùa
xuân nho nhỏ ’.
-
Giới thiệu chung về nhà thơ Thanh Hải: Thanh Hải là nhà thơ rất Huế, ông viết
rất nhiều về vẻ đẹp của quê hương. Nhưng
đến với “Mùa xuân nho nhỏ” thơ Thanh Hải chiếm được tình cảm của đông
đảo bạn đọc.
-
Nhưng nét chính về bài thơ thơ ‘ Mùa xuân nho nhỏ ’: bài thơ ca ngợi vẻ đẹp
của mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước, cách mạng và tâm nguyện dâng
hiến của tác giả.
-
Nội dung đoạn thơ : một ước nguyện chân thành và tha thiết muốn được góp phần công sức nhỏ
bé vào công việc dựng xây đất nước ngày càng tươi đẹp hơn.
- Trích dẫn đoạn trích
b. Thân bài
-
Làm rõ các luận điểm cơ bản sau :
b1: Giới thiệu vị trí của đoạn trích trong bài và khái
quát giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn trích .
- Đây là khổ 4,5 trong bài
thơ, bài thơ ra đời khi tác giả đang nằm trên giường bệnh không bao lâu nhà
thơ qua đời.
- Từ xúc cảm về mùa xuân
thiên nhiên, mùa xuân đất nước, nhà thơ có khát vọng thiết tha, làm ‘ Mùa
xuân nho nhỏ ’ dâng cho đời .
b2: Đó là
ước nguyện được sống đẹp , có ích cho đời nhưng giản dị, khiêm nhường :
Muốn làm con chim hót, cành
hoa, nốt trầm xao xuyến trong bản hòa ca -> phân tích các hình ảnh để thấy
vẻ đẹp trong ước nguyện của Thanh Hải.
- Muốn làm con chim cất cao tiếng hót cho đời, để tô điểm thêm
giá trị cuộc đời, muốn làm một cành hoa khoe hương, khoe sắc đẹp để tô đẹp
cuộc cho đời này, còn muốn làm một nốt
trầm trong một bản hòa ca muôn vần muôn điệu ngân nga làm đẹp thêm cho quê
hương,đất nước.
- Nguyện làm những việc
bình thường nhưng có ích cho đời .
- Ý thức về sự đóng góp của
mình : dù nhỏ bé nhưng là cái tinh túy, cao đẹp của tâm hồn mình góp cho đất
nước .
- Hiểu mối quan hệ riêng
chung sâu sắc : Chỉ xin làm một nốt trầm khiêm nhường trong hòa ca chung.
- Sự thay đổi cách xưng hô
‘ tôi ( trong những khổ thơ trước )
sang ‘ta’ mang ý nghĩa rộng lớn. Đó là sự chuyện đổi từ cái ‘tôi’ cá nhân nhỏ
bé hòa vào cái ‘ta’ của cộng đồng, nhân dân, đất nước.
-Trong cái ‘ ta’ chung vẫn
có cái ‘tôi’ riêng, hạnh phúc là sự hòa hợp và cống hiến. Thể hiện niềm tự
hào, niềm vui chung của dân tộc trong thời đại mới .=> lối sống cao đẹp,
một nhân sinh quan đúng đắn của người chiến sĩ cách mạng.là ước nguyện chung
của nhiều người .
- Hình ảnh ‘ mùa xuân nho
nhỏ’là ẩn dụ đầy bất ngờ, thú vị và
sâu sắc: chọn mùa xuân nho nhỏ và đặt cái vô hạn của đất trời bên cạnh hữu
hạn của đời người, tìm ra mối quan hệ cá nhân và xã hội.
=> Ước nguyện giản dị,tự
nhiên. Nhưng đằng sau những khát vọng giản dị một con chim hót, một cành hoa,
một nốt trầm người đọc còn thấy được sự trân trọng nâng niu, có gì da diết
với cuộc đời này. Phải chăng nhà thơ đang ý thức được cuộc đời mình nên khát
khao cháy bỏng.
b3. Ước nguyện ấy được thể hiện một cách giản
dị,khiêm nhường nhưng rất chân thành, tha thiết.
- Điệp từ “Ta” điệp ngữ “Dù là …..”-> Ước
nguyện hiến dâng ấy lặng lẽ, suốt đời, đẹp đẽ, cao quý .
- Câu thơ cũng chính là
nhan đề của bài thơ mang nhiều tầng ý nghĩa, sử dụng thành công biện pháp tu
từ ẩn dụ thể hiện sống là cống hiến hết mình. Ước nguyện ấy hết sức khiêm
nhường lặng lẽ, không ồn ào không khoe khoang giản dị như chính tâm hồn tác
giả.- Ước nguyện ấy là ước nguyện suốt đời:“Dù là tuổi 20, Dù là khi tóc bạc”.với
biện pháp hoán dụ “ tuổi 20”, “tíc bạc”.........Điệp ngữ “dù là” vang lên như thách thức với thời
gian với tuổi tác, với bệnh tật đồng thời như một lời hứa một lời tự nhủ với
lương tâm mình và sự khẳng định với mọi người sống là cống hiến còn cống
hiến là mãi mãi dù tuổi trẻ hay lúc về
già và luôn nguyện mãi là mùa xuân nho nhỏ góp phần tô đẹp cho mùa xuân lớn
của đất nước của dân tộc.
=> tâm nguyện dâng hiến
của nhà thơ vô cùng sâu sắc và có ý nghĩa nhân sinh lớn lao,lặng lẽ, suốt
đời, đẹp đẽ, cao quý .
b4: Nhận xét khái quát được vấn đề nghị luận.
- Với thể thơ năm chữ lời
ít ý nhiều.giọng thơ nhẹ nhàng,trong trẻo.
- Điệp từ ‘Ta’ điệp ngữ ‘
Dù là …..) Khổ thơ xúc động một vấn đề nhân sinh lớn lao .
- Đặt khổ thơ trong mối
quan hệ với hoàn cảnh của Thanh Hải khi ấy, ta càng hiểu hơn vẻ đẹp tâm hồn
nhà thơ .
- HS rút ra bài học nhận
thức và hành động sâu sắc :gấp lại những trang thơ không chỉ vấn vương trong
em những thình cảm về tâm nguyện của nhà thơ mà còn là động lực để em phấn
đấu trong học tập và em nguyện cố gắng hết mình cho ước mơ,khát vọng và sự hi
sinh vì quê hương và đất nước mình từ những hành động nhỏ nhất..........
3. Kết bài
- khổ thơ đã tỏa ra một lẽ sống, một quan điểm nhân
sinh chân chính về sự cống hiến cho cuộc
đời cho tổ quốc. Trong đó khổ thơ đã tạo lên sức sống cao đẹp cho toàn
bài thơ, gấp lại những trang sách mà lòng còn thấy vấn vương bởi tâm nguyện
dâng hiến của nhà thơ thật đáng tự hào, rất đáng trân trọng.
4. Sáng tạo
Những bài viết có nhiều
sáng tạo trong cách suy nghĩ đánh giá trình bày thể hiện cảm nhận phong phú, mới mẻ thuyết phục và lôi
cuốn.
|
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment