·
Yêu cầu về
hình thức:
-
Đúng kiểu bài văn nghị luận về đoạn trích thơ; bài
viết có bố cục ba phần rõ ràng mạch lac, hệ thống luận điểm chặt chẽ.
-
Diễn đạt rõ ràng, câu chữ đúng văn phạm.
·
Nội dung: Học sinh có
thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần đạt được những kiến thức cơ bản sau:
I.
Mở bài:
-
Giới thiệu vài nét về nhà thơ Huy Cận, hoàn cảnh
sáng tác, xuất xứ của bài thơ Đoàn thuyền đánh cá.
-
Nêu chủ đề của bài thơ , khổ thơ.
I.
Thân bài.
- Khổ 1. Cảnh hoàng hôn trên biển và không khí xuất
bến khẩn trương, hào sảng của đoàn thuyền
- Hai
dòng thơ đầu khái quát không gian thời gian xuất phát
của đoàn thuyền đánh cá bằng bức tranh tráng lệ của vũ trụ và biển khơi, của mặt trời, màn đêm và những con
sóng được nhìn qua tâm hồn đầy lãng mạn bay bổng.
-
Hình ảnh “mặt
trời xuống biển" (thay vì
xuống núi như cách nói thông thưởng) được so sánh với “hòn lửa”
vừa gợi hình vừa gợi cảm. Mặt trời như một hòn than đang cháy đỏ, đang từ từ
chìm xuống lòng biển mênh mông. Phép
so sánh làm cho người đọc cảm tưởng như cả một vùng biển dát hồng , lẫn màu
trời chạng vạng, toát lên vẻ đẹp hoàng hôn hùng vĩ, tráng lệ của cảnh trời nước lúc hoàng hôn
trên biển.
- Hơn nữa biện pháp tu từ còn gợi ra cảnh
cảnh chiều tà xế bóng không đượm buồn như thơ xưa đã miêu tả mà nó rực rỡ ấm
áp lạ thường, khiến con người không sợ hãi trước vũ trụ bao la.
à Đây là điểm
mới khác hẳn thơ Huy cận thời kì trước cách mạng tháng tám năm 1945. Trước
đó, có bao nhiêu song nước tràng giang là bấy nhiêu nỗi buồn trong lòng thi
nhân:
Sóng gợi tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song.
( Tràng giang )
- Những tia sáng cuối cùng của mặt trời đã
hoàn toàn biến mất dưới lớp con sóng trên mặt biển, màn đêm buông nhanh “
Sóng đã cài then đêm sập cửa” Câu thơ sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa gợi
liên tưởng về vũ trụ như một ngôi nhà lớn trong đó màn đêm là cánh cửa khổng
lồ, những lượn sóng đang chạy đi chạy lại như những then cài. Con thuyền đi
trong bong tối mà như đi trong ngôi nhà thân thuộc của mình. Giữa thiên nhiên
với con người gần gũi, gắn bó biết bao.
- Mặt trời đi vào trạng thái nghỉ ngơi thì con
người mới bắt đầu một ngày lao động mới – ra khơi đánh cá:
Đoàn thuyền đánh
cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm
cùng gió khơi.
Ra khơi không phải là một con thuyền lẻ
loi mà là cả một đoàn thuyền khiến ta liên tưởng đến một không khí rộn rã, đông vui tấp nập. Có biết bao
những con thuyền đang nối đuôi nhau ra nơi
nước xanh sóng trắng để chinh phục thiên nhiên. Đây là cách làm ăn kiểu
mới của nhà nước xã hội chủ nhĩa: làm ăn tập thể. Cách làm ăn này khác hẳn với
cách làm ăn trước đó của họ.
- Chữ lại
cho thấy công việc đã đi vào nề nếp ổn định và cũng hết sức quen thuộc của
người ngư dân. Nhưng quen thuộc mà không nhàm chán, trái lại vẫn tràn đầy hứng
khởi, say mê. Niềm say mê cất thành tiếng hát: ‘ Câu hát căng buồm cùng gió khơi”.
-
Ra khơi sẽ có biết bao nhiêu nguy hiểm bất trắc, hiểm nguy đói diện với
sự khắc nghiệt của thời tiết, của kẻ thù đang ngày đêm rình rập. Hiểm nguy có
thể xảy ra bất kì lúc nào nhưng những người dân chài họ vẫn cất cao tiếng
hát, bởi trong lòng họ tràn ngập niềm vui, niềm tin tưởng . Họ vui vì được
làm chủ thiên nhiên, làm chủ cuộc đời, làm chủ đất nước. Nhưng vui hơn vì được
góp công sức của mình vào công cuộc xây dựng đất nước giàu đẹp và góp phần bảo
vệ vùng trời vùng biển quê hương.
- Thông thường căng buồm là
nhiệm vụ của gió. Ở đây tiếng hát của người ngư dân cùng với gió biển khơi khiến cho buồm căng.
Cả hai đã hòa vào nhau tạo nên vẻ đẹp của cánh buồm no gió vươn về phía
trước.
àCâu hát, buồm căng, gió
khơi cùng hòa nhập, trở thành động lực đưa con thuyền tiến ra biển lớn. và cả
đoàn thuyền ra khơi mang theo khúc hát lên đường tràn đầy niềm hứa hẹn, hi
vong vào một thành quả tốt đẹp của những người dân chài.
II.
Kết bài
Bằng bút pháp lãng mạn và trí
tưởng tượng phong phú, độc đáo, Cảm
hứng lao động và cảm hứng vũ trụ quyện vào nhau nhà thơ Huy cận đã sáng tạo ra nhiều hình
ảnh đẹp, dạt dào chất thơ.
Khổ thơ là một trong những
khổ thơ tiêu biểu của bài thơ Đoàn thuyền đánh cá thể hiện sự hòa hợp giữa thiên
nhiên và con người, cuộc sống giản dị mà hạnh phúc. Qua khổ thơ, ta thấy được
tác giả bộc lộ niềm vui, niềm tự hào trước đất nước và cuộc sống. – Qua bài thơ bồi đắp cho em cũng như thế hệ
bạn đọc một tình yêu thiên nhiên, yêu biển cả quê hương và bản thân em nhận
thấy cần có trách nhiệm bảo vệ biển đảo quê hương.
|
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment