Thứ tự
|
Nội dung
|
Điểm
|
Câu 1
|
- Hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ: Bài
thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận được sáng tác năm 1958, nhà thơ có
chuyến đi thực tế dài ngày ở vùng biển Quảng Ninh, khi đó miền Bắc đang xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Bài thơ in trong tập Trời mỗi ngày lại sáng.
|
0,5
|
Câu 2
|
- Phép tu từ nổi bật: nhân hóa (0, 5 điểm)
|
0,5
|
|
- Tác dụng: (1,0 điểm)
+ Làm cho các sự vật thiên nhiên trở nên gần gũi,
sinh động.
+ Làm nổi bật sức sống của biển đêm, cả bầu trời
mặt biển hòa chung nhịp thở, không gian căng phồng sự sống.
+ Thể hiện trí tưởng tượng, liên tưởng phong phú,
tình yêu thiên nhiên của tác giả.
|
1,0
|
Câu 3
|
* Hình thức
- Đúng kiểu bài nghị luận đoạn trích thơ.
- Đảm
bảo bố cục, các luận điểm rõ ràng, liên kết chặt chẽ, mạch lạc, có cảm xúc.
- Diễn
đạt trôi chảy, chữ viết sáng sủa, không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
|
0,5
|
|
* Nội dung: Học sinh có thể có các cách trình bày khác nhau song phải
đảm bảo các ý cơ bản sau:
*Mở bài
|
0,25
|
|
* Thân bài
|
0,25
|
|
-
Hai dòng thơ đầu: là hình ảnh đoàn
thuyền lướt đi giữa trời cao biển rộng có cái lâng lâng, sảng khoái lạ thường:
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt
giữa mây cao với biển bằng,
+ Nghệ thuật ẩn dụ, nói quá: “lái gió”, “buồm trăng”. Hai
câu thơ đẹp như một bức tranh lồng lộng trời mây, mênh mông biển cả. Hình ảnh
đoàn thuyền được làm đẹp thêm bởi một sức tưởng tượng kỳ lạ, giàu chất lãng
mạn: gió là người lái, trăng là cánh buồm.
+ Hình ảnh đối xứng “mây cao-biển bằng” giúp ta cảm nhận
được thuyền và con người như hòa nhập vào thiên nhiên bát ngát, lâng lâng
trong cái thơ mộng của trời, biển, gió, trăng.
+ Từ "lướt" đặc tả cảnh đoàn thuyền ra khơi với
vận tốc phi thường; thiên nhiên cùng góp sức với con người trên con đường lao
động và khám phá.
=> Tư thế ra khơi nhẹ nhàng, thoải mái, đầy khí thế đó
chỉ có ở những con người vừa thoát khỏi kiếp sống nô lệ, được làm chủ sản
xuất, làm chủ đất trời, sông biển của mình.
|
1
|
|
- Hai dòng thơ
cuối: khắc họa hình ảnh một trận đánh,
một cuộc chiến đấu với thiên nhiên bằng tất cả trí tuệ và năng lực nghề
nghiệp:
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
+ Các hình ảnh “đậu dặm xa”, dò bụng biển "dàn
đan thế trận" gợi lên khí thế hào hùng của công việc đánh bắt cá. Lúc
này, mỗi thủy thủ là một chiến sĩ, và con thuyền, mái chèo, lưới, các ngư cụ
khác chính là vũ khí của họ.
+ Nhịp thơ trồi lên hối hả, lôi cuốn. Chủ nhân con
thuyền – những người lao động cũng trở nên lồng lộng giữa biển trời trong tư
thế, tầm vóc làm chủ cuộc đời. Con người đã chủ động, mạnh mẽ hòa nhập với
kích thước rộng lớn của thiên nhiên, vũ trụ. Không chỉ vậy, họ còn nổi bật ở
vị trí trung tâm: ra tận khơi xa dò bụng biển, tìm luồng cá, dàn đan thế
trận, bủa lưới vây giăng. Chất lãng mạn bao trùm cả bức tranh lao động biến
công việc nặng nhọc trên biển thành một cuộc chiến đấu đầy hăm hở, với khí
thế đua tranh. Nếu như ở đoạn đầu, thiên nhiên đã chìm vào trạng thái nghỉ
ngơi, thư giãn “mặt trời xuống biển”,”sóng đã cài then”,”đêm sập cửa” thì ở
đây, con người đã đánh thức thiên nhiên, khiến thiên nhiên dường như bừng
tỉnh, như cùng hòa vào niềm vui trong lao động.
|
1
|
|
* Chốt:
Có thể nói, lòng tin yêu
thiên nhiên, con người và cảm hứng lãng mạn bay bổng đã giúp nhà thơ xây dựng
được những hình ảnh thơ tuyệt đẹp, vừa hoành tráng, lại vừa thơ mộng.
Cảm hứng lao động và cảm hứng vũ trụ quyện
vào nhau làm nên giọng điệu, hình ảnh hùng tráng và lãng mạn.
|
0,5
|
|
c. Đánh giá nghệ thuật: khái quát về thể thơ, ngôn ngữ, giọng điệu, nhịp
thơ, biện pháp tu từ, …
|
0,25
|
|
* Kết
bài :
-
Khổ thơ thứ ba cũng như cả bài thơ là một trong những thành công nổi bật về
đề tài lao động xây dựng cuộc sống mới, thể hiện tấm lòng của nhà thơ Huy Cận
trước những thay đổi của cuộc đời mới.
-
Bài thơ có sức sống lâu dài vì ở đó những xúc cảm đẹp về con người, cuộc
sống, về tình yêu lao động, tình yêu biển khơi đến với ta thật mạnh mẽ, nồng
cháy qua những hình ảnh thơ đầy sáng tạo và ngôn từ gợi cảm, tài hoa.
- Liên hệ thực tế: Đến với bài thơ,
mỗi bạn đọc chúng ta như được bồi đắp thêm tình yêu thiên nhiên, yêu con
người lao động và ý thức rõ hơn về trách nhiệm của mình với đất nước, quê
hương.
|
0,25
|
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment